cPatlayıcı ortamda telsiz kullanımı ve derecelerin sınıflandırılması

cPatlayıcı ortamda telsiz kullanımı ve derecelerin sınıflandırılması

Leave a Comment / Genel

Patlayıcı (yanıcı) niteliğe sahip gaz, toz veya buharın hava ile karışarak patlayıcı kıvama

geldikleri yerlere patlayıcı ortam denilmektedir ve Patlayıcı ortamı en kısa tarif eden net kavram budur.

Patlayıcı ortamların oluşması ve tehlike yaratabilmesi için üç unsurun bir araya gelmesi

gerekir. A. Yanıcı gaz buhar veya toz, B: Hava (Oksijen) C: Enerji, patlamayı

ateşleyecek bir kıvılcım veya güç kaynağıdıe. Bu üç maddeden en az  biri devre dışı bırakılırsa

patlama tehlikesi kalmaz.

Patlayıcı bir ortamda elektrik aygıtı kullanmak zorunluluğu var ise, bu aygıt hayati risk teşkil etmeyen, işletmeyi

tehlikeye düşürmeyen özellikte olmalıdır. Özel imal edilmiş ve geçerli sertifikası olan bir alet kullanıl malıdır.

İşletme şartları her işletmede, her sektörde ve her sanayi dalında aynı olmamakla birlikte , her tehlikeli ortama

aynı tip aleti yerleştirmek ve tek bir sistem uygulamak ekonomik olmaz.  Bu nedenle

uzmanlar PARLAYICI ORTAMLARI SINIFLARA AYIRRARAK ,her ortam için farklı bir

uygulama öngörmüşlerdir.

Diğer bir deyiş ile:sürekli patlayıcı kıvamda gaz olan bir yere konulacak elektrik aygıtı ile

çalışma gereği patlayıcı ortam teşekkül eden bir yere ve yine arıza hallerinde patlayıcı

ortam oluşan bir yere konulacak elektrik aygıtları aynı olamaz. En azından ekonomik

olmaları için patlayıcı ortamları sınıflara ayırmak gerekir. Bu sınıflara ZON adı verilir.

ZONLARA AYIRMADAKİ GÖRÜŞLER VE UYGULAMALAR ÜLKEDEN ÜLKEYE

FARKLIDIR Bu gün dünyada iki görüş hakimdir. Birincisi kömür sanayinde öncü olan BATI

AVRUPA GÖRÜŞÜ diğeri de petrol sanayiinde öncü olan KUZEY AMERİKAN GÖRÜŞÜ ve uygulamasıdır.

Kuzey Amerika Uygulaması;

Amerikan görüşü ANSI/NFPA 70 ve NEC standartlarında belirlenmiştir. NEC = National Electrical Code Article 500 (madde 500) de sınıflandırma yapılmıştır. NEC evvela patlayıcı maddeleri sınıflara ayırır, sonra bu maddeleri gruplara ve aha sonra da bölümlere (DİVİSION) ayırır. Kısaca USA standartları patlayıcı ortamları iki bölüme ayırmaktadır.

Batı Avrupa Uygulaması;

Bu gün Batı Avrupa AET olarak bir araya gelmiş ve EN (euro norm) adı altında standartlar yayınlamaktadır. EN standartları üye ülkeler için bağlayıcı olmaktadır. Ülkemiz de AT ye girme çabasındadır. Bu nedenle patlama ile ilgili EN standartları ve AET uygulamaları bizim için önem kazanmaktadır.

Batı Avrupa görüşü IEC ile aynıdır. (IEC = International Electrical Commission). IEC 79­10 ve EN50.014 zonları tarif etmekte ve patlayıcı ortamları üç ayrı bölüme ayırmaktadır.